Co to jest rak piersi?
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy wśród kobiet. Najczęściej na raka piersi chorują kobiety po 50 roku życia. Istnieje wiele czynników, które mogą przyczyniać się
do wzrostu ryzyka zachorowania. Na czynniki zewnętrzne możemy mieć wpływ na przykład: nadwaga i otyłość, częste picie alkoholu, a innych nie potrafimy zmienić: rodzinne obciążenie mutacjami genetycznymi zwiększającymi prawdopodobieństwo zachorowania (rak piersi w najbliższej rodzinie).
Skuteczną metodą wczesnego wykrywania zmian nowotworowych w obrębie piersi jest mammografia. Jest to badanie bezpieczne oraz bezpłatne dla kobiet w wieku 45-74 lat – wykonywane raz na dwa lata w ramach programu wczesnego wykrywania raka piersi prowadzonego przez Ministerstwo Zdrowia.
Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka piersi?
- płeć – większość przypadków raka piersi występuje wśród kobiet. Rak piersi w populacji mężczyzn to zaledwie 1% wszystkich zachorowań na ten rodzaj nowotworu,
- wiek – najwięcej zachorowań występuje wśród kobiet po 50 roku życia,
- obciążenie genetyczne – zwiększone ryzyko wystąpienia raka piersi związane jest zwykle z mutacjami w genach BRCA1 i BRCA2. Występują one u około 3-5% kobiet,
- czynniki hormonalne: wieloletnie stosowanie hormonalnej terapii zastępczej w przebiegu menopauzy,
- nadwaga i otyłość,
- mała aktywność fizyczna,
- regularne i częste spożywanie alkoholu,
- częste spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone.
Co to jest mammografia?
Mammografia jest badaniem bezpiecznym, które za pomocą promieni rentgenowskich pozwala wykryć raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. W czasie badania wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi. Wykonanie mammografii trwa kilka minut.
Mammografia umożliwia wykrycie zmian nowotworowych we wczesnej fazie choroby, co pozwala na skuteczniejsze leczenie!
Jak wygląda proces diagnostyczny?
- Etap podstawowy – wykonanie badania mammograficznego. W przypadku prawidłowego wyniku zalecenie ponownego zgłoszenia za dwa lata; jeśli wynik jest pozytywny (wykrycie nieprawidłowości) pacjentka jest kierowana na pogłębioną diagnostykę.
- Etap pogłębionej diagnostyki – ma na celu wyjaśnienie nieprawidłowości, które pojawiły się w trakcie badania mammograficznego (dodatkowe badanie mammograficzne, badanie fizykalne, badanie USG, biopsja cienkoigłowa, biopsja gruboigłowa, biopsja chirurgiczna).
O czym należy pamiętać idąc na badanie?
- należy zabrać ze sobą dowód osobisty,
- oraz jeśli wcześniej wykonywano mammografię, należy zabrać ze sobą najbardziej aktualne, ostatnie wyniki badania,
- mammografia jest bezpiecznym badaniem, wykonywanym co 2 lata u kobiet w wielu od 45 do 74 lat.
Jak poprawnie wykonać samobadanie piersi?
Samobadanie piersi jest bardzo ważnym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi, każda kobieta powinna wykonywać je regularnie, co miesiąc.
Stań przed lustrem obserwując swoje piersi, poszukaj zmian w kształcie, symetrii, zarysie piersi.
- Opuść ręce swobodnie.
- Unieś ręce do góry.
- Załóż ręce za głowę.
- Oprzyj ręce na biodrach.
- Oprzyj silnie ręce na biodrach, jednocześnie pochyl tułów do przodu.
- Uciskając brodawkę, sprawdź czy nie wydobywa się z niej wydzielina.
- Wykonując ruchy spiralne opuszkami palców, uciskaj pierś i jej okolice, poszukaj zgrubień i guzków. Sprawdź, czy nie masz powiększonych węzłów chłonnych w okolicach pachowych.
- Badanie powtórz w pozycji leżącej.
- Powtórz wszystkie czynności badając drugą pierś.
Co powinno mnie zaniepokoić?
- zmiana wielkości i kształtu piersi nieustępująca po miesiączce,
- guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi lub pod pachą,
- zmiana koloru skóry piersi,
- wciąganie skóry piersi,
- pomarszczenie lub łuszczenie się skóry piersi.