Blisko 280 osób zgromadziło się 28 października 2016 w sali wykładowej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego na I Pomorskiej Naukowo-Szkoleniowej Konferencji dla Ratowników Medycznych Paramedic 2016. Prezentowano i dyskutowano aż 17 tematów dotyczących ratownictwa medycznego i medycyny ratunkowej. Konferencję zainaugurował wykład „Czy musi boleć?” prof. Andrzeja Basińskiego, kierownika Katedry i Kliniki Medycyny Ratunkowej, dziekana Wydziału Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Prelegenci przyjechali nie tylko z Gdańska, ale również Olsztyna, Warszawy, Szczytna, Bydgoszczy oraz Tczewa, co pozwoliło na fuzję doświadczeń z różnych regionów kraju. Pracownicy Szpitalnego Oddziału Ratunkowego SP ZOZ MSWiA z WMCO mieli dwa wystąpienia:
mgr Tadeusz Miłowski poprowadził wykład: „Przygotowanie szpitala do działania w warunkach katastrofy”. mgr Mariusz Grażewicz przedstawił problematykę wewnątrzszpitalnego zatrzymania krążenia. Są to tematy właściwie nieistniejące w polskiej literaturze medycznej. Przygotowane wystąpienia oparte o własne, oryginalne badania i doświadczenia spotkały się z ciepłym przyjęciem i zostały wysoko ocenione merytorycznie. Poniżej abstrakty wystąpień.
Przygotowanie szpitala do pracy w warunkach katastrofy:
mgr Tadeusz Miłowski
Katastrofy towarzyszyły ludzkości od zawsze. Ich nieprzewidywalność co do czasu, miejsca, rozmiarów i konsekwencji daje złudne poczucie bezpieczeństwa. Optymistycznie zakładamy, że może tym razem nie zdarzy się u nas, że u nas zazwyczaj jest spokojnie. Tymczasem prawidłowo postawione pytanie nie brzmi czy, ale kiedy staniemy przed koniecznością działania w warunkach nadzwyczajnych. Straty w ludziach ale także utrata integralności więzi społecznych, zniszczenia infrastruktury, nieodwracalne szkody w środowisku naturalnym oraz likwidacja odległych skutków katastrof stanowią jedno z najpoważniejszych wyzwań stojących przed rozwiniętymi społeczeństwami. Czy zatem można przygotować się do katastrofy? Do pewnego stopnia tak. W organizacjach mniej złożonych, z ograniczoną ilością zadań, tworzone i ćwiczone są algorytmy postępowania na wypadek zdarzeń z dużą ilością poszkodowanych. W strukturach skomplikowanych, takich jak szpital tworzenie algorytmów ze względu na nieprzewidywalność i związaną z tym mnogość potencjalnych scenariuszy traci sens i wykracza poza możliwości racjonalnego planowania. O wiele bardzie sensowne jest opracowanie zasad na podstawie których szpital działa w warunkach katastrofy. W trakcie wykładu postaram się przedstawić rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące przygotowania szpitala do pracy w warunkach katastrofy oraz powstałe na ich podstawie autorskie rozwiązania funkcjonujące w SP ZOZ MSWiA z WMCO w Olsztynie.
Wewnątrzszpitalne zatrzymanie krążenia.
mgr Mariusz Grażewicz
Zatrzymanie krążenia w szpitalu nie powinno być zdarzeniem ani nagłym, ani niespodziewanym. Pacjenci przebywający w oddziałach szpitalnych są hospitalizowani z powodu pogorszenia stanu zdrowia, tym samym ryzyko zatrzymania krążenia jest u nich większe. Przebywający w szpitalu pacjenci pozostają pod ciągłą opieką personelu medycznego, dlatego nagłe pogorszenie stanu zdrowia, czy wystąpienie zatrzymania krążenia jest zdarzeniem wysoce niepożądanym. W odpowiedzi na zatrzymanie krążenia w opiece przedszpitalnej, z pomocą przychodzi system Państwowe Ratownictwo Medyczne. Czy równie dobry system ratowania życia w przypadku nieoczekiwanego zatrzymania krążenia funkcjonuje w szpitalach? Czy stare powiedzenie „pod latarnią najciemniej”, odnajduje w tym przypadku swoje uzasadnienie? Problem wewnątrzszpitalnego zatrzymania krążenia dostrzegany jest przez Europejską Radę Resuscytacji od ponad 10 lat. W naszym kraju problem takich pacjentów wydaje się być często niedostrzegany, a poprawa tego stanu rzeczy zaniedbywana. Dokonywane na świecie badania biorące pod uwagę pacjentów po zatrzymaniu krążenia oraz tych nieoczekiwanie przeniesionych do OIT, pokazują szereg błędów i niedociągnięć popełnianych głównie przez personel szpitala. Dodatkową przeszkodą staję się również utworzony w szpitalu system reakcji na zatrzymanie krążenia, który jest często nieefektywny i nie spełnia swojej roli w sposób wystarczający.
Analizując zastosowane rozwiązania w naszym kraju jak również te funkcjonujące w Europie i na świecie, postaram się przedstawić propozycję rozwiązania problemu poprawy bezpieczeństwa pacjentów leczonych w oddziałach szpitalnych.